Ziemniaki Hasselback to prawdziwy kulinarny klasyk, który zachwyca chrupiącą skórką, delikatnym wnętrzem i bogactwem smaków. Ten przepis pokazuje, jak przygotować je na trzy sposoby: w wersji klasycznej, wzbogaconej serem raclette i bekonem oraz w lżejszej odsłonie z cukinii z mozzarellą, pomidorem i pesto.
Historia ziemniaków Hasselback
Ziemniaki Hasselback to jedno z najbardziej znanych dań w Szwecji, choć ich historia nie sięga tak daleko, jak mogłoby się wydawać. Powstały w latach 50. XX wieku w restauracji Hasselbacken na wyspie Djurgården w Sztokholmie. To właśnie od nazwy lokalu pochodzi nazwa tej potrawy. Młody szwedzki kucharz Leif Elisson, będący uczniem szkoły kulinarnej, wpadł na pomysł nacinania ziemniaków przed pieczeniem, co miało zapewnić chrupiącą skórkę i miękkie wnętrze. Danie szybko stało się popularne nie tylko w Szwecji, ale i na całym świecie.
Dlaczego Szwedzi kochają ziemniaki?
Ziemniaki od wieków stanowią podstawę szwedzkiej kuchni. W chłodnym klimacie Skandynawii uprawa zbóż bywała trudna, dlatego ziemniaki stały się doskonałą alternatywą, dostarczając pożywienia w miesiącach zimowych. Można je było przechowywać przez długi czas, co czyniło je niezastąpionym składnikiem w gospodarstwach domowych. Do dziś ziemniaki występują w wielu tradycyjnych szwedzkich potrawach, takich jak Janssons frestelse (zapiekanka ziemniaczana z anchois), Kroppkakor (ziemniaczane pierożki nadziewane mięsem) czy Raggmunk (placki ziemniaczane podawane z boczkiem i borówkami).
Hasselback na szwedzkich stołach
Ziemniaki Hasselback w Szwecji często pojawiają się na stołach podczas ważnych okazji i świąt. Szwedzi podają je w towarzystwie świątecznego pieczonego łososia, dziczyzny lub jako dodatek do klasycznych dań mięsnych. Bardzo popularne są również warianty z serem i bekonem, ponieważ dodają potrawie jeszcze więcej smaku i aromatu. Choć początkowo była to prosta receptura, dziś można znaleźć niezliczone wariacje, w tym wersje z batatami czy warzywami takimi jak cukinia.
Kuchnia skandynawska – prostota i jakość
Szwedzka kuchnia słynie z prostoty, ale jednocześnie kładzie duży nacisk na jakość produktów. Tradycyjne potrawy bazują na lokalnych składnikach, takich jak ryby, dziczyzna, nabiał i sezonowe warzywa. Podobnie jak ziemniaki Hasselback, wiele dań skandynawskich opiera się na naturalnych smakach, bez nadmiernej ilości przypraw. To sprawia, że każda potrawa ma swój autentyczny charakter i pozwala docenić smak samych składników.
Czy ziemniaki Hasselback mają swoje alternatywy?
Choć klasyczna wersja ziemniaków Hasselback pozostaje niezmiennie popularna, coraz częściej spotyka się jej alternatywy. Cukinia, bataty, buraki czy nawet jabłka – każda z tych opcji może zostać przygotowana w ten sam sposób, tworząc ciekawe warianty potrawy. Szczególnie wegetariańskie wersje, takie jak Hasselback z mozzarellą i pesto, zyskują uznanie wśród osób szukających lżejszych i bardziej nowoczesnych smaków.
Sekret chrupiącej skórki i miękkiego wnętrza
Największą zaletą ziemniaków Hasselback jest ich niezwykła tekstura – chrupiąca na zewnątrz i delikatna w środku. Aby osiągnąć ten efekt, kluczowe jest odpowiednie nacinanie ziemniaków oraz stosowanie masła i oliwy w trakcie pieczenia. Warto również piec je w wysokiej temperaturze, a pod koniec lekko zwiększyć moc piekarnika, by uzyskać złocistą, chrupiącą skórkę. Ten prosty trik sprawia, że każda wersja Hasselback smakuje wyśmienicie i staje się gwiazdą stołu.
Szwedzkie ziemniaki Hasselback – klasyczne, z serem i bekonem oraz wersja z cukinii
Ziemniaki Hasselback to prawdziwy kulinarny klasyk, który zachwyca chrupiącą skórką, delikatnym wnętrzem i bogactwem smaków. Ten przepis pokazuje, jak przygotować je na trzy sposoby: w wersji klasycznej, wzbogaconej serem raclette i bekonem oraz w lżejszej odsłonie z cukinii z mozzarellą, pomidorem i pesto.
Klasyczne ziemniaki Hasselback
To najprostsza i najbardziej tradycyjna wersja tego dania, podkreślająca naturalny smak pieczonych ziemniaków z nutą ziół i przypraw.
Składniki (dla 2-4 osób):
- 4 duże ziemniaki mączne do pieczenia (np. odmiana typu russet, irga, bintje)
- 1 łyżeczka masła na ziemniaki
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- Sól i pieprz do smaku
- ½ łyżeczki słodkiej papryki
- ½ łyżeczki oregano
- ½ łyżeczki tymianku
- ½ łyżeczki rozmarynu
Przygotowanie:
- Nacinanie ziemniaków
- Rozgrzej piekarnik do 200°C (góra-dół).
- Umyj ziemniaki i osusz je ręcznikiem papierowym.
- Połóż ziemniaka na desce do krojenia. Aby ułatwić nacinanie, można położyć po bokach ziemniaka dwie drewniane łyżki lub pałeczki do sushi – dzięki temu nóż nie przetnie ziemniaka do końca.
- Ostrym nożem wykonaj głębokie nacięcia co około 2-3 mm, ale nie przecinaj ziemniaka do końca.
- Przyprawianie i pieczenie
- W miseczce wymieszaj oliwę z przyprawami i roztopionym masłem.
- Za pomocą pędzelka dokładnie nasmaruj ziemniaki mieszanką, starając się, aby olej i masło dostały się pomiędzy nacięcia.
- Ułóż ziemniaki na blasze wyłożonej papierem do pieczenia i piecz przez 40 minut.
- Po tym czasie ponownie posmaruj ziemniaki oliwą i piecz jeszcze 20 minut, aż będą złociste i chrupiące.
- Serwowanie
- Podawaj gorące, najlepiej z sosem jogurtowo-czosnkowym lub śmietaną.
2. Hasselback z serem raclette i bekonem
Ta wersja to prawdziwa uczta dla fanów sera i chrupiącego boczku. Ser raclette doskonale się roztapia, tworząc kremową konsystencję, a boczek dodaje aromatu i chrupkości.
Składniki:
- 4 duże ziemniaki mączne do pieczenia
- 100 g sera raclette (można zastąpić innym dobrze topiącym się serem, np. goudą)
- 100 g bekonu (pokrojonego w cienkie paski)
- 50 g masła
- 2 gałązki szczypiorku (posiekane)
- 4 łyżki płynnej śmietany (np. 30%)
- Sól i pieprz do smaku
Przygotowanie:
- Przygotowanie ziemniaków
- Powtórz kroki 1 i 2 z klasycznej wersji, aż do momentu pieczenia ziemniaków przez 40 minut.
- Dodanie sera i bekonu
- Po 40 minutach pieczenia lekko rozszerz nacięcia i włóż do nich cienkie plasterki sera oraz paski bekonu.
- Polej ziemniaki śmietaną i piecz jeszcze 15 minut, aż ser się roztopi, a boczek stanie się chrupiący.
- Serwowanie
- Po wyjęciu z piekarnika posyp posiekanym szczypiorkiem i podawaj gorące.
3. Hasselback z cukinii z mozzarellą, pomidorem i pesto
Alternatywa dla osób, które wolą lżejsze dania lub unikają ziemniaków. Cukinia jest delikatniejsza w smaku, ale świetnie komponuje się z mozzarellą i bazyliowym pesto.
Składniki:
- 1 duża cukinia
- 1 kulka mozzarelli (ok. 125 g)
- 1 duży pomidor
- 2 łyżeczki pesto bazyliowego
- ½ pęczka świeżej bazylii
- 1 szczypta pieprzu
- 1 łyżeczka mieszanki „cztery przyprawy” (np. pieprz, gałka muszkatołowa